Już za kilka dni rozpoczniemy kolejny rok akademicki w Szkole Doktorskiej UMP, rok, który będzie kontynuacją nauki dla większości z naszych studentów, ale także pierwszym rokiem kształcenia dla nowoprzyjętych kolegów.
Chciałabym przypomnieć Państwu, że aczkolwiek Szkoła doktorska, jako instytucja, jest stosunkowo młodym elementem polskiego systemu akademickiego, bowiem powołana została do życia ustawą z 2018 roku. Ale sama idea kształcenia młodych uczonych ma długą historię. Już w średniowieczu doktorat oznaczał najwyższy stopień wtajemniczenia w naukę – nie tylko prawo do nauczania, ale i zobowiązanie do poszukiwania prawdy. W Polsce tradycja ta sięga uniwersytetów jagiellońskiego i wileńskiego, a w XIX wieku – szkół politechnicznych i medycznych, które kształciły elity intelektualne narodu.
Dziś kontynuujemy tę tradycję, ale w zupełnie nowych realiach. Żyjemy w epoce globalizacji nauki. Wyniki badań powstają w międzynarodowych zespołach, publikacje są dostępne na całym świecie niemal natychmiast, a konkurencja i współpraca idą ramię w ramię. Z jednej strony mamy więc ogromne możliwości – dostęp do wiedzy, technologii, partnerów. Z drugiej strony – wyzwania: tempo pracy, presję na efektywność, konieczność łączenia badań z dydaktyką, a nierzadko też z odpowiedzialnością społeczną.
Szkoła Doktorska ma być miejscem, które nie tylko przygotowuje do zdobycia stopnia naukowego, ale także uczy, jak odnaleźć się w tej dynamicznej rzeczywistości. To tutaj kształtują się postawy badawcze, rozwija się warsztat metodologiczny, a także – co nie mniej ważne – budują się relacje, które mogą procentować przez całe życie zawodowe. Tutaj poznajecie Państwo zasady etyki w prowadzeniu badań naukowych.
Drodzy Doktoranci,
Decydując się na tę drogę, staliście się częścią wspólnoty, która od wieków szuka odpowiedzi na najważniejsze pytania. To ogromny przywilej – ale i odpowiedzialność. Nauka nie jest celem samym w sobie. Jej sens ujawnia się wtedy, gdy służy innym: kiedy pomaga zrozumieć świat, rozwiązywać problemy, wspierać rozwój społeczeństwa i poprawiać jakość życia.
Życzę Państwu odwagi w zadawaniu pytań, wytrwałości w szukaniu odpowiedzi i radości z odkrywania tego, co nowe.
Niech kolejny rok spędzony w Szkole Doktorskiej będzie nie tylko czasem pracy i wysiłku, ale także fascynującą przygodą intelektualną i ludzką.
Powodzenia
Prof. dr hab. Ewa Wender-Ożegowska
Dyrektor Szkoły Doktorskiej UMP
Poznań, październik 2025